Muradiye Türbeleri
Restorasyonlar > Tamamlanan Çalışmalar
Bursa’daki sultan külliyelerinin sonuncusu olan Muradiye Külliyesi Doğu’daki İmaret, Batı’daki Hamam arasında doğrusal düzende sıralanan (ve olasılıkla 1424-1426 arasında tamamlanan) yapılardan oluşmasına karşın, gene de Osmanlı mimarlığı erken dönemi özelliklerini yansıtan bir “Dağınık” külliyedir. (Bir yapı topluluğuna Külliye denilebilmesi için mimarlık tarihçilerin ileri sürdükleri önkoşul, yapılar arasında yaptıranın türbesinin de bulunmasıdır. Dolayısı ile bu görüşe göre: II. Murad Türbesi’nin yapılış tarihi olan 1453’ün; Külliyenin yapımının bitiş tarihi olarak belirlenmesi gerekir.) Ancak Muradiye Külliyesi çevresine Osmanlı hanedan üyeleri ve saray mensuplarına ait 1453’ten önce üç, sonra da 1507’ye dek dokuz, toplam olarak da 12 türbe yaptırılmıştır. Böylece ortaya bir tür Osmanlı hanedanı “Necropolis”i ortaya çıkmıştır. Beylik bahçe olarak anılan Güney’deki büyük boş alana 1507’den sonra başka bir hanedan üyesine ait türbe yaptırılmamıştır. Bu kurgunun Osmanlı mimarlık tarihindeki tek benzeri İstanbul’daki Ayasofya Külliyesi’dir. 1453’te camiye çevrilen yapının çevresinde 1574’te II. Selim için yaptırılan türbeden başlayarak 1648’e dek yaptırılan dağınık düzende 3, Vaftizhane’de de 2 olmak üzere toplam 5 padişah ve ayrıca bir de şehzadeler türbesi yer almaktadır.
Muradiye Türbeleri’nin sadece bir tanesi Sultan’a (II Murad’a) aittir. Şehzadelere ait 4, sultan eşlerine ait 4, şehzade eşlerine ait bir türbe yaptırılmıştır . 2 açık türbenin ise Saray mensuplarına ait olduğu ileri sürülmektedir. Türbelerden sadece birinde II. Murad tek başına yatmaktadır. Diğer türbelere değişik tarihlerde 8 şehzade, 7 şehzade oğlu, 5 şehzade kızı, 2 sultan eşi ve 1 sultan kızı bir arada gömülmüşlerdir. Türbelerde bu kişilere ait sanduka sayısı iki ile altı arasında değişmektedir. Selçuklu kümbet geleneğinde geleneksel olarak var olan bazı yapısal ögelerin erken dönem Osmanlı mimarlığında da sürdürüldüğü görülmektedir. Bunlar revak, mihrab ve mumyalıktır.